نایت‌ساید

«در نایت­ساید هرچیزی برای هرکسی وجود دارد، فقط آن شخص باید پولش را داشته باشد.» جان تیلور

خلاصه‌ای از داستان نایت ساید

داستان نایت ساید از آنجایی شروع می‌شود که جان تیلور، یک کارآگاه حرفه‌ای با موهبتی غیرعادی در دفتری رسمی در قلب لندن پرونده­‌هایی سخت و گاهی غیرممکن را حل می‌کند. دراین­ حین زنی ثروتمند به او مراجعه کرده و راجع­به فرار دخترش می‌گوید؛ از اینکه دخترش خانه را ترک کرده و تنها یک یادداشت از خود به جا گذاشته است. در یادداشت می‌گوید: «مادر نگران من نباش. من برای کشف چیزی به نایت­ساید می­روم»

علی­رغم اصرار جان برای نرفتن به نایت­ساید، در آخر زن با وعده‌ی مزدی بسیار زیاد با او راهی نایت­ساید، بُعد سیاه لندن می‌شود.

نایت­ساید مجموعه‌ای دوازده جلدی همراه با یک جلد فرعی است که توسط نویسنده‌ی مشهور انگلیسی، سیمون آر گرین در سال ۲۰۰۲ نوشته و چاپ شده است. نایت­ساید دارک فانتزی‌ و معمایی است درباره‌ی وجهه­ی سیاه و تاریک لندن. اینجا لندن آرمان شهری شیطانی و سیاه است برای گم‌گشتگان و خلافکاران که شیاطین و فرشتگان داستانند. شخصیت اصلی داستان همانطور که اشاره شد کارآگاهی خصوصی به نام جان تیلور است. او در نایت­ساید بسیار شهرت بدی دارد، که با درنظرگرفتن رفتاری که در طی داستان با او می‌شود به این مسئله پی می‌بریم. جان به تنهایی پرونده‌­هایی را حل می‌کند که به نوبه­ی خود غیرقابل حل هستند. از طرفی توانایی حل این پرونده‌ها به کمک موهبت مادرزادی­اش ممکن می‌شود.

داستان از پلات­‌های مختلف و جذابی ساخته شده که می‌تواند به­‌راحتی خوانندگان را جذب خود کند. جان تیلور درحین حل پرونده­هایش درگیر اتفاقات عجیب دیگری می‌شود و با شخصیت‌های دیگر داستان دیدار می‌کند. در هر مکالمه­‌ای که با کاراکترهای داستان دارد درعین کمک کردن به حل پرونده‌اش به عمق شخصیت این شخصیت‌ها پی می‌بریم. مثلاً می‌فهمیم که چرا سوزی شاتگان، زنی دیوانه‌ی تفنگ و کشتار‌های دسته­‌جمعی تبدیل به چنین آدمی شده؛ یا اینکه ریزر ادی سلاخ چه قراردادی در خیابان خدایان بسته که به آدمکشی بی­رحم تبدیل شده است. داستان پر از اینگونه کاراکترهاست.

سال ۹۳ بود که برای اولین بار این مجموعه را شروع کردم و در کل با این جمله جذب آن شدم:

((به خانه رفتم که خانه نبود، دری را باز کردم که در نبود، و آنچه را که دیدم؛ دیدم.))

بلافاصله به دنبال این جمله‌­ی مرموز PDFش را دانلود کردم و با گوشی قرضی­‌ام آن را طی سه روز خواندم. چیزی که مرا بیشتر جذب این مجموعه کتاب می‌کرد نامحدود بودن دنیای نایت­ساید بود. کثیف، پر از ابتذال، انواع جرم و جنایت و موجودات وحشتناک ولی درعین داشتن این صفات بد شخصیت اصلی به خوبی می‌تواند از پس اکثر حوادثی که در نایت­ساید اتفاق می­‌افتد بربیاید. اصلاً قدرت جان تیلور موهبت مادرزادی­اش است و بارها و بارها جانش را در بدترین و مرگبارترین حوادث حفظ می‌کند. داستان پیچش‌های بسیار و معماهای قشنگ و دلنشینی را داراست. می­توان نتیجه گرفت که به­‌هیچ­‌وجه حوصله‌­تان از خواندن این مجموعه سر نخواهد رفت.

در کتاب علاوه بر دوستان صمیمی و آشنایان جان شخصیت‌های ضدقهرمان زیادی هم هستند که خواهان کشتن و جلوگیری از انجام کارهای جان تیلور هستند. برای مثال کاراکتر واکر یکی از این شخصیت‌هاست. او نماینده‌ی اولیای اموری است که نایت­ساید را در پشت صحنه می‌چرخانند. همیشه و در تمام کتاب‌های مجموعه یک­بار نشده که این کاراکتر را ببینیم و آهی از سر ناراحتی نکشیم. کالکتر هم مثل واکر اغلب اوقات مزاحم فعالیت‌های جان می‌شود ولی آنقدرها هم تشنه به خون جان نیست. تنها قصدش این است که از بزرگترین دارایی خود یعنی کلکسیون گران‌بها و نایابش محافظت کند. واکر و کالکتر دوستان پدر جان بودند، ولی بعد از مرگ پدرش رابطه‌ی دوستانه‌ای با خودش ندارند.

پرونده‌ها و مشکلات جان گوناگون و متنوع‌ و پایان‌های متفاوت و مهیجی نیز دارند. پس از این بابت از داستان دلسرد و ناامید نخواهید شد. هر چیزی در ماجراهای جان تیلور ممکن است: مرگ، تباهی، افسردگی و دلسردی شدید، قتل­عام و تمام چیزهای تاریک و دارکی که می­توان در عمق وجود یک انسان پیدا کرد. آر گرین به شکلی عجیب و باورنکردنی این حس‌­ها را با ماجراها در­هم آمیخته و به آن کمی تم جنایی و ماورایی اضافه کرده است. البته باید بگویم که کل ماجرا در عین رئالیسیم بودن، جادویی نیز است.

و اما معایت مجموعه‌ی نایت ساید:

این مجموعه در حالی که مزایایی دارد، معایب مشهودی را نیز داراست.

شباهت نایت­ساید به مجموعه پرونده‌های دُرسدن اثر جیم بوچر و این قضیه که سیمون آر گرین تلاش چندانی نکرده تا عناصر مشابه که بین داستان است را کمرنگ یا پنهان کند. این یکی از ضعف‌های انکارناپذیر نایت­ساید است. پرونده‌های درسدن فضایی انسانی دارد و در جهان پیرامون ما رخ می­‌د‌هد. شخصیت اصلی آن یعنی درسدن پرونده‌ها را با استفاده از قدرت‌های جادویی و درونی ذاتی­اش حل می‌کند. حال اگر به جان تیلور دقت کنیم می‌بینیم که تا حد زیادی و حتی در بین قدرت‌هایش برای حل پرونده‌ها از درسدن تاثیر گرفته شده.

فضای نایت­ساید نامحدود است. نویسنده دقیقاً اشاره‌ی خاصی به محدوده و بُعدهای این فضای دارک و عجیب اشاره‌ی چندانی نمی‌کند، درحالی که در آثار مشابه که همه در دنیای خودمان رخ می‌دهند حد و مرزها مشخص و قابل کنترل است و این نشان­دهنده‌ی ضعف آر گرین در دنیاسازی بی‌نقص است. شخصیت‌ها گرچه بر اساس ویژگی‌های انسانی طراحی شده‌اند اما کارها و اعمالشان در اغلب اوقات غیرمنطقی و عجیب جلوه می‌کند و ثبات شخصیتی ندارند و این مسئله می‌تواند به شکل‌های گوناگون به خواننده ضربه بزند.

درنتیجه می­توان با همه خوبی­‌ها و بدی­‌ها، آن را جزء کارهای جالب و سرگرم­‌کننده دانست که قادرند مخاطب کنجکاو نوجوان و جوان را اندکی در دنیای خیال غرق کنند. همانطور که گفته شد نایت­ساید دارای ۱۲ جلد اصلی و یک جلد فرعی است. از نظر خودم داستان تا جلد ششم هیجان و جذابیت دارد، اما از جلد هفت به بعد به نظر می­‌آید که برای دلایل تجاری و فقط تکمیل داستان نوشته شده است.

این مجموعه در ایران توسط زهره حق­بین، علی مصلح حیدرزاده و رویا خادم­‌الرضا ترجمه و در نشر ویدا چاپ شده است. هرچند که سایت‌های اینترنتی هم با ترجمه خوب و با کیفیتی آن را منتشر کرده‌اند.

بیشتر از ادبیات وحشت بخوانید.